Advocaten / Avocats / Lawyers

Home>News>Aangekondigde circulaire gepubliceerd over de verplichte registratie van notariële schenkingsakten

maandag, 29 maart 2021

Aangekondigde circulaire gepubliceerd over de verplichte registratie van notariële schenkingsakten

Wij bespraken reeds in onze nieuwsbrief van 27 november 2020 de verplichting tot registratie in België van buitenlandse notariële schenkingsakten van roerende goederen. Deze verplichting geldt voor alle schenkingsakten verleden vanaf 15 december 2020. Dit houdt in dat dergelijke schenkingen voortaan steeds aan (Belgische) schenkbelasting1 onderworpen worden.

Tijdens de plenaire vergadering van 26 november 2020 werd een circulaire aangekondigd om het begrip ‘notaris’ te verduidelijken. Op 16 maart 2021 werd de betrokken circulaire gepubliceerd2. Naast het begrip ‘notaris’, worden ook andere elementen van deze registratieverplichting verduidelijkt. Hieronder overlopen wij deze elementen.

 
 

Toepassingsgebied

De nieuwe registratieverplichting geldt voor de in het buitenland verleden notariële akten die titel vormen voor een schenking onder de levenden van roerende goederen door een rijksinwoner.3

Voor de toepassing van deze verplichting zijn de volgende vier elementen cruciaal:

  • De nieuwe registratieverplichting strekt zich enkel uit tot bepaalde akten van schenkingen onder de levenden. Onder schenkingsakte wordt – volgens de fiscus – verstaan: “elke akte die een overdracht onder kosteloze titel bewerkstelligt en met animus donandi”.

  • De schenkingen moeten roerende goederen (inclusief waardepapieren) tot voorwerp hebben. Schenkingen van onroerende goederen worden aldus niet geviseerd. De kwalificatie als roerend goed wordt o.i. door de Belgische wet bepaald. De kwalificatie van het voorwerp van de schenking door een buitenlandse (civiele of fiscale) wet is hierbij in beginsel niet relevant (zie onze eerdere nieuwsbrief van 9 juli 2020 hieromtrent). Dit betekent o.a. dat de schenking van aandelen van een Franse SCI verplicht registreerbaar is.4

  • De schenker moet kwalificeren als een rijksinwoner. Dit circulaire bepaalt hieromtrent dat “het aangewezen is het om het begrip ‘rijksinwoner’ te gebruiken zoals erkend in de rechtsleer en beoordeeld door de Belgische hoven en rechtbanken (te weten de persoon die zijn werkelijke, effectieve en voortdurende woonplaats in België heeft) en niet in het buitenland. Het begrip “rijksinwoner” is hetzelfde als datgene dat wordt gebruikt in de successierechten”. De hoedanigheid als rijksinwoner wordt beoordeeld op het ogenblik van het verlijden van de schenkingsakte.

  • De schenkingsakte moet verleden zijn voor een buitenlandse notaris. Het land waarin de akte werd verleden, is hierbij niet relevant. Hoewel de verduidelijking van het begrip ‘notaris’ werd aangekondigd tijdens de plenaire vergadering van 26 november 2020, brengt de circulaire weinig verduidelijking. De circulaire verwijst enkel naar een (niet-exhaustieve) lijst van landen die lid zijn van de Internationale Unie van het (Latijns) Notariaat (“UINL”).5 Verder preciseert de circulaire dat schenkingsakten die niet verleden zijn door een buitenlandse notaris dus niet geviseerd zijn. Indien het schenkingen betreft waarop het Belgische burgerlijk recht van toepassing is, dienen rechtstreekse schenkingen overeenkomstig het Belgisch recht verleden te worden voor een ‘notaris’.6

Ten overvloede bevestigt de circulaire dat schenkingen gedaan door een rijksinwoner bij onderhandse akte (bv. handgiften en bankgiften) niet onder het toepassingsgebied van de regeling vallen. Zij zijn dus in beginsel niet onderworpen aan schenkbelasting, tenzij bij vrijwillige registratie. Bij gebrek aan registratie van de onderhandse akte in België, is erfbelasting verschuldigd bij het overlijden van de schenker als Belgisch rijksinwoner binnen een periode van 3 jaar na de schenking.

Registratieformaliteit

Komt de buitenlandse schenkingsakte in aanmerking voor de verplichting tot registratie in België, dient rekening gehouden te worden met de volgende praktische zaken:

  • Het volstaat in beginsel een afschrift van de buitenlandse schenkingsakte ter registratie aan te bieden. Het is ook mogelijk om een gewaarmerkt analytisch uittreksel uit de buitenlandse schenkingsakte te laten registreren, indien de akte ook overeenkomsten bevat die niet onder de registratieverplichting vallen. Dit doet zich bv. voor wanneer de buitenlandse notariële schenkingsakte, naast de schenking van roerende goederen door een rijksinwoner, ook een schenking van roerende goederen door een niet-rijksinwoner bevat. De schenking van roerende goederen door een niet-rijksinwoner gedaan voor een buitenlandse notaris is immers niet aan de registratieverplichting in België onderworpen.

  • De verplichting tot registratie rust uitsluitend op de schenker(s) en de begiftigde(n) samen. De buitenlandse notaris is aan geen enkele verplichting onderworpen. De gehoudenheid tot betaling van de verschuldigde schenkbelasting blijkt in beginsel uit de schenkingsakte zelf. Deze wordt in de praktijk meestal ten laste gelegd van de schenker(s).

  • De schenkingsakte dient ter registratie aangeboden te worden binnen de 4 maanden vanaf de datum van de akte. Deze termijn laat o.m. de tijd aan de schenker(s) en de begiftigde(n) om de akte eventueel te laten vertalen naar één van de officiële landstalen.

    De eventuele opschortende voorwaarde gekoppeld aan de schenking heeft geen invloed op de registratieplicht. De akte moet binnen de voormelde termijn worden geregistreerd, ook indien de opschortende voorwaarde pas later wordt vervuld.

  • De buitenlandse schenkingsakte mag bij elk registratiekantoor Rechtszekerheid gelegen in het Waals, Brussels Hoofdstedelijk of Vlaams Gewest ter registratie worden aangeboden.

    In principe kan u - althans op heden (in tijden van corona) - het afschrift van de buitenlandse akte per e-mail versturen naar het registratiekantoor (zie onze nieuwsbrief van 2 april 2020 hieromtrent).

Mocht u hierbij vragen hebben, aarzel dan zeker niet om contact op te nemen met uw contactpersoon bij Tiberghien.

Griet Vanden Abeele - Partner (griet.vandenabeele@tiberghien.com)

Alain Van Geel - Partner (alain.vangeel@tiberghien.com)

Emilie Van Goidsenhoven - Partner (emilie.vangoidsenhoven@tiberghien.com)

Jessica Vanhove - Senior Associate (jessica.vanhove@tiberghien.com)


1 De verschuldigde schenkbelasting (Vlaamse, Waalse of Brusselse) hangt af van de fiscale woonplaats van de schenker op het ogenblik van de schenking.

2 Circulaire nr. 2021/C/27 inzake de gewone wet van 03.12.2020 en de bijzondere wet van 13.12.2020

3 Art. 19, lid 1, 6° W.Reg.

4 R. DE BLAUWE, “De verplichting tot registratie van buitenlandse notariële schenkingsakten van roerende goederen”, A.F.T., 2021/1, (5) 16.

5 https://www.uinl.org/fr_FR/notariats-membres en http://www.notaries-of-europe.eu/index.php?pageID=1&change_language.

6 Artikel 931 oud B.W

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Tiberghien Brussels

Tour & Taxis

Havenlaan|Avenue du Port 86C B.419
BE-1000 Brussels

T +32 2 773 40 00

F +32 2 773 40 55

info@tiberghien.com

Tiberghien Antwerp

Grotesteenweg 214 B.4
BE-2600 Antwerp

T +32 3 443 20 00

F +32 3 443 20 20

info@tiberghien.com

Tiberghien Ghent

Esplanade Oscar Van de Voorde 1
BE-9000 Gent

T +32 9 216 18 00

info@tiberghien.com

Tiberghien Hasselt

Torenplein 7 B13.1
BE-3500 Hasselt

T +32 11 57 00 13

info@tiberghien.com

Tiberghien Luxembourg

23, Boulevard Joseph II
LU-1840 Luxembourg

T +352 27 47 51 11

F +352 28 66 96 58

info@tiberghien.com