Na een bijna voldragen zwangerschap was er op 31 januari een regeerakkoord. Sindsdien gonst het vooral van berichten over pensioenen en meerwaardebelasting. Maatregelen die besparingen voor de sociale zekerheid meebrengen of extra inkomsten voor deoverheid moeten opleveren. Weinig aandacht gaat echter naar de maatregelen die de overheid geen geld kosten maar wel hoognodig zijn voor de belastingplichtigen en hun raadslieden in de relatie tot de belastingdienst.
Wie al eens contact moet opnemen met de belastingdienst, heeft ongetwijfeld ondervonden hoe moeizaam dat verloopt. Het telefoonnummer en het directe e-mailadres van de taxatieambtenaar worden niet meer op de correspondentie vermeld. Het is vaak zoeken naar een speld in een hooiberg om de juiste ambtenaar te vinden. Het regeerakkoord belooft dat te verbeteren. Het is belangrijk dat dat snel gaat, breed uitgerold wordt en meteen goed gebeurt, zodat we niet van de regen in de drop belanden.
Voor de fiscale professionals zou het goed zijn mocht er een uitgebreide contactenlijst ter beschikking gesteld worden, zodat zij vlot en rechtstreeks de betrokken ambtenaar kunnen contacteren. Bij de rulingdienst werkt dat uitstekend, dus dat moet breder kunnen.
Geen winkeldief
De belastingplichtige is de financier van de overheid en verdient het om met enige voorkomendheid te worden behandeld. De gemiddelde belastingplichtige die geconfronteerd wordt met almaar complexer wordende wetgeving, moet op een klantgerichte wijze behandeld worden en niet als verdachte van een misdrijf. Fiscale wetten zijn vaak voor uiteenlopende interpretaties vatbaar. Volgens een algemeen fiscaal principe geldt in geval van twijfel de voor de belastingplichtige meest voordelige interpretatie. Vaak heeft de belastingdienst het daar moeilijk mee. Het uitgangspunt moet zijn dat een klant die aan de kassa van de supermarkt een kortingsbon wil gebruiken geen winkeldief is. Het regeerakkoord kondigt aan dat er een nieuw charter van de belastingplichtige komt om de relatie tussen de belastingdienst en de belastingplichtige te verbeteren. Dat is broodnodig en de fiscale advocatuur is vragende partij om daarover in overleg te treden met het beleid zodat we kunnen overstappen van het conflictmodel naar een consensusmodel. De tagline van de Nederlandse belastingdienst kan daarbij inspirerend werken: ‘Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker.’
Nutteloze geschillen
Het regeerakkoord kondigt aan dat administratieve richtlijnen sneller gepubliceerd zullen worden en dat rechtspraak die niet in het voordeel van de belastingdienst is, ook gepubliceerd zal worden. Dat zijn uitstekende maatregelen om langdurige en vaak nutteloze geschillen te voorkomen. De fiscale advocaten hebben bij de vorige minister van Financiën al aangedrongen op soortgelijke maatregelen en zij hopen dat hun oproep snel gevolg krijgt. Ook hier staan zij open voor overleg.
Wel van belang is dat de grondwet bepaalt dat alleen belast mag worden wat de wet ondubbelzinnig belastbaar stelt. Hineininterpretieren is uit den boze.
De fiscale advocatuur heeft er vanuit louter commercieel oogpunt geen baat bij, maar steunt wel de voorstellen uit het regeerakkoord om de fiscale bemiddelingsdienst te versterken en een geschillenregeling buiten de rechtbank tot stand te brengen. Bijvoorbeeld door arbitrage in fiscale zaken mogelijk te maken. De beroepsgroep biedt haar expertise en ervaring aan dat snel en goed te helpen realiseren.
Onverjaarbaarheid
Als iemand fiscaal gezondigd heeft, gelden strikte termijnen voor de fiscus om de dader te sanctioneren. Al te vaak laat de belastingdienst die termijn verstrijken, maar wordt de belastingplichtige jaren later alsnog vervolgd wegens witwassen. Dat misdrijf verjaart namelijk niet zolang men de vrucht van de fiscale fraude ‘onder zich’ heeft. Voor de vruchten van drugs- of mensenhandel kan dat verantwoord zijn. Voor het vervolgen van fiscale fraude voorziet de wet in specifieke en best lange termijnen. De antiwitwaswetgeving is niet geschreven en zou dus niet gebruikt mogen worden om fiscaal verjaarde feiten te vervolgen, wat in feite tot de onverjaarbaarheid van fiscale feiten leidt. Dat is zelfs bij moord niet het geval.
De fiscale advocaten juichen toe dat het regeerakkoord een aantal aanbevelingen deelt. Wij hebben nog meer voorstellen om de fiscale administratie te doen uitgroeien tot een echte belastingdienst en staan klaar om er samen werk van te maken. Het gaat omhervormingen die niks kosten maar wel het evenwicht tussen overheid en belastingplichtigen herstellen.
De kwestie
De belastingdienst communiceert moeizaam, behandelt belastingplichtigen te vaak als verdachten van een misdrijf en grijpt terug naar antiwitwaswetgeving om verjaarde fiscale feiten alsnog te vervolgen.
De conclusie
Het regeerakkoord kent goede initiatieven, maar de fiscus zou gebaat zijn bij nog meer hervormingen.
Naar een nieuw evenwicht tussen de belastingplichtige en de overheid | De Tijd