Koen Van Duyse bespreekt in zijn columns voor het magazine Trends actuele fiscale onderwerpen met een kritische pen.
"Ook in België moet een werkgever blijk geven van goed werkgeverschap. Indien een wetswijziging een effect kan hebben, moet de werkgever dat communiceren aan de betrokkenen", zegt Koen Van Duyse, Partner bij Tiberghien Advocaten.
Een werkgever heeft een informatieplicht tegenover zijn werknemers. Hij moet hun schriftelijk informatie geven over de belangrijkste aspecten van de arbeidsrelatie. De vraag is of die plicht verder gaat dan wat de wet formeel oplegt. En hoever strekt dat zich uit tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, bijvoorbeeld als wet- of regelgeving wijzigen? Het hoogste rechtscollege van Nederland heeft zich daar eind vorig jaar over uitgesproken in het nadeel van de werkgever.
Wat waren de feiten? KLM had piloten in dienst die in Zwitserland woonden. Op grond van het dubbelbelastingverdrag waren zij daar belastbaar. In 2012 wijzigde het verdrag, en waren ze niet langer belastbaar in Zwitserland, maar wel in Nederland. KLM informeerde hen daar niet over. Een aantal jaren later vorderde de Nederlandse fiscus belastingen na, tot meer dan een miljoen euro. De piloten spraken hun werkgever aan en beweerden dat de luchtvaartmaatschappij haar goed werkgeverschap had geschonden door hen niet tijdig te waarschuwen voor de financiële gevolgen.
De rechter moest de vraag beantwoorden of de werkgever een informatieplicht had. De eerste rechter vond van wel en stelde KLM aansprakelijk voor 50 procent van de schade. KLM had als grote professionele werkgever, met een eigen fiscale afdeling en vele in het buitenland wonende werknemers, een zorgplicht. De rechter beperkte de aansprakelijkheid tot 50 procent, omdat de piloten toch ook wel een persoonlijke verantwoordelijkheid droegen.
Het hof van beroep ontsloeg KLM echter volledig van enige aansprakelijkheid. Het oordeelde dat KLM veel buitenlandse werknemers heeft en dat door stelselmatig veranderende wetgevingen in vele landen van KLM niet verwacht mag worden dat het die allemaal opvolgt en de werknemers daarover tijdig informeert. De persoonlijke fiscale verplichtingen zijn een eigen verantwoordelijkheid van de werknemer, stelde het hof. De werkgever heeft geen adviserende taak.
De Hoge Raad stuurde het hof van beroep wandelen en sloot zich aan bij de eerste rechter. Het is correct dat een werknemer zelf verantwoordelijk is voor zijn fiscale verplichtingen en dat de werkgever geen adviserende taak heeft, oordeelde de Hoge Raad, maar goed werkgeverschap kan wel met zich brengen dat men de werknemer moet informeren over zaken die een impact hebben op zijn of haar financiële positie. Dat is des te meer het geval, als die informatie ook van belang is voor de inhouding van loonbelasting door de werkgever of als de werknemer nadelige gevolgen kan ondervinden.
Het gaat hier om Nederlands recht. Kunnen we dat doortrekken naar België? Zeer zeker. Ook in België moet een werkgever blijk geven van goed werkgeverschap. Indien een wetswijziging een effect kan hebben, moet de werkgever dat communiceren aan de betrokkenen. Een voorbeeld dat minder dan een maand oud is: als een werkgever een werknemer uitzendt naar het buitenland of een werknemer in het buitenland aantrekt, zal hij die moeten waarschuwen voor de impact van de wijzigingen aan de kaaimantaks.
Dat kan zich ook voordoen, indien de feiten op de werkvloer zo wijzigen, dat er andere fiscale gevolgen zijn. De belastingheffing kan bijvoorbeeld radicaal veranderen, indien in een werknemer van een bedrijf met een thuiswerkpolicy zijn of haar woonplaats overbrengt naar een ander land. Als een werkgever dat weet, heeft hij huiswerk.
Het sluit naadloos aan bij een wet die we al hebben. Als een werkgever onterecht geen sociale bijdragen heeft ingehouden, bijvoorbeeld in schijnzelfstandigendossiers, dan mag de werkgever de nagevorderde persoonlijke werknemersbijdragen van 13,07 procent niet gaan halen bij de werknemer.
We leren hier ook uit dat hoe professioneler een werkgever is, bijvoorbeeld met een eigen fiscaal departement, hoe groter zijn zorgplicht is. Outsourcing vermindert dus het risico. De keerzijde is dat voor minder professionele werkgevers de stap om hun zeer professionele sociale secretariaten of andere adviseurs aan te spreken als het fout loopt, steeds kleiner wordt.
